MỐI LIÊN QUAN GIỮA HẠ PHOSPHO MÁU VÀ CAI THỞ MÁY THẤT BẠI Ở NGƯỜI BỆNH THỞ MÁY

Sơn Nguyễn Hồng; Phát Hồ Ngọc; Thành Bùi Đức; Vinh Lại Huy; Tính Lưu Viết; Khoa Nguyễn Việt Đăng; Xứng Nguyễn Văn; Quý Nguyễn Văn; Thúy Nguyễn Lưu Phương

doi:10.59354/ydth175.2023.103

Từ khóa:

Hạ phospho máu, phospho máu, cai thở máy, cai thở máy thất bại, yếu tố liên quan cai thở máy thất bại

Tóm tắt

Mở đầu: Hạ phospho máu đã được báo cáo có liên quan đến cai thở máy thất bại. Thực hiện nghiên cứu này với mục tiêu là xác định mối liên quan giữa hạ phospho máu với cai thở máy thất bại ở người bệnh thở máy xâm lấn.

Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu đoàn hệ, tiến cứu với cứu 94 lần cai thở máy có đủ các tiêu chuẩn cai thở máy. Có tiêu chuẩn chọn người bệnh và tiêu chuẩn loại trừ. Biến số kết cục chính là cai thở máy thất bại (có/không). Các biến kiểm soát nhiễu là tuổi ≥ 65, suy dinh dưỡng, COPD, suy tim, tổn thương não, và tổn thương phổi.

Kết quả: Hạ phospho máu ≤ 0,8 mmol/l là 36 lần (38,3%). Cai thở máy thất bại là 32 lần (34%). Người bệnh hạ phospho máu cai thở máy thất bại (20 lần, 55,6%), cao hơn phospho máu bình thường (12 lần, 20,7%). Tiến hành phân tích phân tầng, các biến số kiểm soát không phải là yếu tố tương tác, và yếu tố gây nhiễu. So với phospho máu bình thường, hạ phospho máu làm tăng nguy cơ cai thở máy thất bại với RR = 2,69, khoảng tin cậy 95% (1,5 – 4,81), p < 0,01.

Kết luận: Kết quả nghiên cứu cho thấy hạ phospho máu làm tăng 2,69 lần nguy cơ cai thở máy thất bại. Do đó, phospho máu nên được quan tâm theo dõi và điều chỉnh khi có hạ phospho máu ở người bệnh thở máy.

Tài liệu tham khảo

Huỳnh Văn Bình (2015). Sự liên quan giữa giảm phospho máu với cai máy thất bại ở bệnh nhân thở máy. Tạp chí Y học, Đại học Y Dược TP HCM. 21(3):89- 96.

Huỳnh Văn Ân (2013). Hạ phosphat máu ở bệnh nhân thông khí cơ học. Tạp chí Y học, Đại học Y Dược TP HCM. 17(6):106-109.

Rady HI, Khalek M (2014). Prevalence and risk factors of hypophosphatemia in pediatric intensive care unit. J Anesth Crit Care Open Access. 1(6):25-26.

Mohammad H. Alsumrain, et al (2010). Association of hypophosphatemia with failure-to-wean from mechanical ventilation. Ann Clin Lab Sci. 40(2):144- 148.

Zhao Y, Li Z, Shi Y, et al (2016). Effect of hypophosphatemia on the withdrawal of mechanical ventilation in patients with acute exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. Biomed Rep. 4(4):413-416.

Talakoub R, et al (2017). The Predicting Ability of Serum Phosphorus to Assess the Duration of Mechanical Ventilation in Critically Ill Patients. Adv Biomed Res. 6(51):56-58.

M.M. Berger, et al (2020). Prevalence of hypophosphatemia in the ICU - Results of an international one-day point prevalence survey. Clinical Nutrition. 40(5):3615-3621.

Federspiel CK, Itenov TS, Thormar KM, Bestle M (2016). The Effect Of Low Phosphate Levels On Respiratory Failure And Mortality In Critically Ill Patients. American Thoracic Society. :A3648-A3648.

Agusti AG, et al (1984). Hypophosphatemia as a cause of failed weaning: the importance of metabolic factors. Crit Care Med. 12(2):142-143.

Boles JM, Bion J, Connors A, et al (2010). Weaning from mechanical ventilation. Eur Respir J. 29(5):1033- 1056.