NGHIÊN CỨU TỶ LỆ VÀ CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ HẠ HUYẾT ÁP TƯ THẾ Ở BỆNH NHÂN CAO TUỔI CÓ TĂNG HUYẾT ÁP TẠI BỆNH VIỆN QUÂN Y 175

Trí Đặng Lê Minh; Minh Lê Kiều

Từ khóa:

Hạ huyết áp tư thế (HHATT), tăng huyết áp (THA), yếu tố nguy cơ gây HHATT

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Hạ huyết áp tư thế (HHATT) trên bệnh nhân tăng huyết áp (THA) gây nên nhiều hậu quả ở người cao tuổi như tăng tỷ lệ nhập viện, ngã, ngất, giảm chất lượng cuộc sống và tử vong. Ở Việt Nam hiện nay, chưa có nhiều nghiên cứu về hạ huyết áp tư thế ở bệnh nhân cao tuổi có tăng huyết áp và các yếu tố nguy cơ gây HHATT.

Mục tiêu nghiên cứu: Khảo sát tỷ lệ HHATT và một số yếu tố nguy cơ HHATT, đồng thời tìm hiểu mối liên quan giữa HHATT với một số yếu tố nguy cơ gây HHATT ở bệnh nhân cao tuổi có THA tại Bệnh Viện Quân Y 175.

Đối tượng, phương pháp nghiên cứu: 351 bệnh nhân THA ≥ 60 tuổi đang điều trị ngoại trú tại phòng khám Tim Mạch Bệnh viện Quân Y 175 thuộc Bộ Quốc Phòng từ tháng 10/2019 đến tháng 3/2020. Nghiên cứu cắt ngang mô tả, có phân tích. Số liệu được thu thập theo các biến số liên quan đến dân số xã hội và các biến số liên quan đến tăng huyết áp.

Kết quả: Tỷ lệ HHATT trong nghiên cứu này là 26,2%. Tỷ lệ kiểm soát huyết áp, tỷ lệ kiểm soát huyết áp quá chặt, tỷ lệ đa thuốc và tỷ lệ đa bệnh ghi nhận lần lượt là 67,2%, 15,1%, 76,4% và 96,6% trong tổng số dân số nghiên cứu.

Kết luận: Hạ huyết áp tư thế đứng là một rào cản đối với việc kiểm soát tốt huyết áp ở NCT. Kiểm soát huyết áp quá chặt là yếu tố nguy cơ của hạ huyết áp tư thế. Tuy nhiên, kiểm soát huyết áp là yếu tố bảo vệ của hạ huyết áp tư thế.

Tài liệu tham khảo

Kearney PM., Whelton M., Reynolds K., et al. (2005) Global burden of hypertension: analysis of worldwide data. Lancet, 365(9455): 217-223.

Đặng Vạn Phước (2008) Tăng Huyết Áp Trong Thực Hành Lâm Sàng. Nhà Xuất Bản Y Học, 1: 407.

Hiitola P, Enlund H, Kettunen R, et al (2009) Postural changes in blood pressure and the prevalence of orthostatic hypotension among home-dwelling elderly aged 75 years or older. J Hum Hypertens; 23(1):33-39.

Trần Công Duy, Châu Ngọc Hoa (2015) Chất lượng cuộc sống ở bệnh nhân tăng huyết áp. Y Học Thành Phố Hồ Chí Minh, 19(1): 6 - 11.

Thân Hồng Anh (2016) Xác định tỷ lệ kiểm soát huyết áp theo JNC 8, tỷ lệ hạ huyết áp tư thế đứng và xét mối quan hệ giữa kiểm soát huyết áp với hạ huyết áp tư thế. Luận văn chuyên khoa cấp 2, Đại Học Y Dược TP Hồ Chí Minh. tr.87

Vloet LC, Pel-Little RE, Jansen PA, et al. (2005) High prevalence of postprandial and orthostatic hypotension among geriatric patients admitted to Dutch hospitals. J Gerontol A Biol Sci Med Sci., 60(10): 1271-1277.

Shen S, He T, Chu J, et al. (2015) Uncontrolled hypertension and orthostatic hypotension in relation to standing balance in elderly hypertensive patients. Clin Interv Aging;10:897-906.

Barochiner J., Alfie J., Aparicio L., et al. (2012) Orthostatic hypotension in treated hypertensive patients. ROM. J. INTERN. MED., 50(3):203–209.

Fan XH, Wang Y, Sun K, et al. (2010) Disorders of orthostatic blood pressure response are associated with cardiovascular disease and target organ damage in hypertensive patients. Am J Hypertens; 23(8):829-837

Primatesta P, Poulter NR. (2004) Hypertension management and control among English adults aged 65 years and older in 2000 and 2001. J Hypertens; 22(6):1093-1098.

Rose KM, Tyroler HA, Nardo CJ, et al. (2000) Orthostatic hypotension and the incidence of coronary heart disease: The Atherosclerosis Risk in Communities study. Am J Hypertens; 13(6 Pt 1):571- 578.