MỐI LIÊN QUAN GIỮA HẠ HUYẾT ÁP TƯ THẾ VÀ YẾU TỐ SỬ DỤNG ĐA THUỐC Ở BỆNH NHÂN CAO TUỔI CÓ TĂNG HUYẾT ÁP TẠI BỆNH VIỆN QUÂN Y 175

Trí Đặng Lê Minh; Minh Lê Kiều

Từ khóa:

Hạ huyết áp tư thế (HHATT), tăng huyết áp (THA), đa thuốc

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Hạ huyết áp tư thế (HHATT) là bệnh lý khá phổ biến ở người cao tuổi. Ở người cao tuổi, có nhiều yếu tố tham gia gây hạ huyết áp tư thế như việc sử dụng thuốc, ví dụ như thuốc điều trị tăng huyết áp (THA), thuốc chống trầm cảm, nhóm thuốc chẹn alpha giao cảm, thuốc điều trị bệnh Parkinson.

Mục tiêu nghiên cứu: Khảo sát tỷ lệ và mối liên quan giữa HHATT với yếu tố sử dụng đa thuốc ở bệnh nhân cao tuổi có THA tại Bệnh Viện Quân Y 175.

Đối tượng, phương pháp nghiên cứu: 351 bệnh nhân THA ≥ 60 tuổi đang điều trị ngoại trú tại phòng khám Tim Mạch Bệnh viện Quân Y 175 thuộc Bộ Quốc Phòng từ tháng 10/2019 đến tháng 3/2020. Nghiên cứu cắt ngang mô tả, có phân tích. Số liệu được thu thập theo các biến số liên quan tăng huyết áp và tiền sử sử dụng đa thuốc .

Kết quả: Tỷ lệ HHATT trong nghiên cứu này là 26,2%. Thời gian phát hiện THA từ 5 năm đến 10 năm chiếm tỷ lệ 46,2%. Nhóm bệnh nhân dùng 2 và 3 loại thuốc hạ áp chiếm tỷ lệ cao nhất đều trên 30%. Nhóm thuốc được sử dụng nhiều nhất là ức chế thụ thể chiếm tỷ lệ 67,8%, rồi đến nhóm ức chế beta chiếm tỷ lệ 62,7%. Nhóm sử dụng ít nhất là ức chế alpha có 5,7%.

Kết luận: Đa thuốc là yếu tố nguy cơ của hạ huyết áp tư thế. Đa thuốc và tình trạng tương tác thuốc gây nên các tác dụng phụ không mong muốn ở NCT cũng làm cho kiểm soát huyết áp khó khăn hơn.

Tài liệu tham khảo

Nguyễn Thị Mỹ Hạnh, Nguyễn Thị Mỹ Duyên, Lý Huy Khanh và Cộng sự (2013) Khảo sát mối liên quan giữa tuân thủ dùng thuốc và kiểm soát huyết áp ở bệnh nhân tăng huyết áp đang điều trị ngoại trú. Tạp Chí Y Học Thành Phố Hồ Chí Minh, 17 (4): 96 - 102.

Benvenuto LJ, Krakoff LR. Morbidity and mortality of orthostatic hypotension: implications for management of cardiovascular disease. Am J Hypertens. 2011;24(2):135-144.

Hiitola P, Enlund H, Kettunen R, et al (2009) Postural changes in blood pressure and the prevalence of orthostatic hypotension among home-dwelling elderly aged 75 years or older. J Hum Hypertens; 23(1):33-39.

Trần Công Duy, Châu Ngọc Hoa (2015) Chất lượng cuộc sống ở bệnh nhân tăng huyết áp. Y Học Thành Phố Hồ Chí Minh, 19(1): 6 - 11.

Trần Minh Giao, Châu Ngọc Hoa (2009), Khảo sát đặc điểm Tăng huyết áp ở người cao tuổi tại Bệnh viện Nhân Dân Gia Định. Tạp Chí Y Học Thành Phố Hồ Chí Minh, 13(6): 120 - 126.

Thân Hồng Anh (2016) Xác định tỷ lệ kiểm soát huyết áp theo JNC 8, tỷ lệ hạ huyết áp tư thế đứng và xét mối quan hệ giữa kiểm soát huyết áp với hạ huyết áp tư thế. Luận văn chuyên khoa cấp 2, Đại Học Y Dược TP Hồ Chí Minh. tr.87.

Rodriguez-Roca GC, Llisterri JL, Prieto-Diaz MA, et al. (2014) Blood pressure control and management of very elderly patients with hypertension in primary care settings in Spain. Hypertens Res; 37(2):166-171.

Carvalho MF, Romano-Lieber NS, Bergsten-Mendes G, et al. (2012) Polypharmacy among the elderly in the city of São Paulo, Brazil - SABE Study. Rev Bras Epidemiol; 15(4): 817-827.

Sicras Mainar A, Muñoz Ortí G, Font Ramos B, et al. (2013) Relationship of polymedication in controlling blood pressure: compliance, persistence, costs and incidence of new cardiovascular events. Med Clin (Barc); 141(2): 53-61.

Shen S, He T, Chu J, et al. (2015) Uncontrolled hypertension and orthostatic hypotension in relation to standing balance in elderly hypertensive patients. Clin Interv Aging;10:897-906.

Hiitola P, Enlund H, Kettunen R, et al (2009) Postural changes in blood pressure and the prevalence of orthostatic hypotension among home-dwelling elderly aged 75 years or older. J Hum Hypertens; 23(1):33-39.